De Stichting Vergeten Slachtoffers en NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies zijn 14 maart jl. officieel gestart met het onderzoek naar instellingen voor psychiatrische patiënten en mensen met een verstandelijke beperking in Nederland tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Vergeten
Jacobine Geel, voorzitter GGZ Nederland: ‘Volgens een joodse zegswijze sterft een mens tweemaal: eenmaal als hij overlijdt, de tweede keer wanneer hij wordt vergeten. Doorgaans verzetten we ons tegen die tweede dood door te herdenken. Maar in het geval van de mensen om wie het gaat in het onderzoek, realiseren we ons dat zij soms al voor hun eerste dood vergeten waren. Zij zijn´opgelost in de tijd´. We weten soms nog van hun bestaan, maar we zijn hun spoor bijster geraakt.’
Gevolgen bezetting
Dit gaat op voor de duizenden psychiatrische patiënten en mensen met een verstandelijke handicap, die in de periode 1940-1945 door ondervoeding, ziekte of gebrek zijn overleden. Het onderzoek brengt de ontwikkelingen in de instellingen tijdens de bezetting systematisch in kaart. De leidende vraag daarbij is wat de gevolgen waren van de bezetting voor de patiënten in de psychiatrie en de gehandicaptenzorg. Daarnaast wordt onderzocht in hoeverre nationaalsocialistische opvattingen over psychiatrische patiënten en mensen met een verstandelijke beperking een aanwijsbare rol hebben gespeeld in het beleid binnen de instellingen.