Forse daling van aantal verwijzingen naar ggz

Het aantal verwijzingen naar de ggz is sinds het uitbreken van de coronacrisis fors gedaald. De afname varieert van tussen de 25% oplopend tot zelfs 80% (Specialistische GGZ en de jeugd-ggz). Dit blijkt uit een inventarisatie van GGZ Nederland onder haar leden. In de individueel gerichte klinische zorg is een daling in verwijzingen van gemiddeld zo’n 50%. De groepsgerichte zorg ligt vrijwel stil, maar wordt sinds begin april weer geleidelijk opgestart binnen de geldende richtlijn (de noodzakelijke 1,5 meter beperkt echter capaciteit voor onder andere groepsgerichte zorg Hierdoor worden er minder diagnoses gesteld en behandelingen gestart.

De vraaguitval van behandelcontacten varieert van 10 tot 40%. Sommige patiënten zijn voortijdig gestopt met behandeling vanwege risico's op besmetting. Anderen starten om deze reden de zorg niet.  Ook binnen de jeugd-ggz en in de Wmo is een forse daling. Bij jeugd-ggz is het aantal behandeluren teruggelopen met 20% en is er een daling tot 50% in verblijfsdagen. Binnen de Wmo-zorg zijn 30 tot 40% minder begeleidingscontacten en 100% afname op dagbesteding. Op dit moment is er geen toename bij de crisisdiensten van het aantal meldingen van personen met acute psychiatrische problemen.

Angst voor besmetting

Niet alleen het aantal verwijzingen naar ggz-zorg is sterk afgenomen. Patiënten stoppen ook zelf met de behandeling of stellen de start hiervan uit vanwege de angst voor besmetting. Voor alle diagnoses geldt dat een langere wachttijd ongunstig is voor de ernst van klachten en dat – als de zorg dan eenmaal start - de behandelduur hierdoor kan toenemen. De coronacrisis veroorzaakt onzekerheid, angst, eenzaamheid bij cliënten. Er is risico op terugval en verslechtering bij alle doelgroepen.

Flinke toename ggz-zorg

In de nabije toekomst zal de vraag naar ggz-zorg flink toenemen. Patiënten die momenteel niet worden doorverwezen naar de ggz, zullen over enkele maanden voor een grote toestroom naar de ggz zorgen. Met wellicht ernstigere klachten Patiënten die nu achterstanden in de behandeling oplopen, vragen extra inzet. En er zal een nieuwe groep bijkomen; de mensen die vanwege corona (zowel patiënten als zorgprofessionals) trauma’s hebben opgelopen. Ook de verwachte economische crisis zal haar weerslag hebben op de psychische gezondheid van veel mensen.

Digitale zorg

Sinds vorige week komen de verwijzingen voorzichtig weer op gang. Door zorgvuldig geplande en voorbereide face-to-face- contacten in veilige kamers en digitale intakes ontstaan er mogelijkheden om (nieuwe) behandelingen op te starten. Het zal nog een tijd zal duren voordat de ggz weer op het oude niveau van behandeling zit. Het 1,5 meter beleid leidt tot minder beschikbare ruimte in bijvoorbeeld de poliklinieken; dit kan deels opgevangen worden door digitaal contact maar deels ook niet. Instellingen doen hun uiterste best om mensen te behandelen. Zij blijven daarbij gebruikmaken van de ervaringen die zij nu opdoen met digitale zorg in die situaties waarin dat kan en positief wordt gewaardeerd door de patiënt en/of zijn naasten.