Staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) start samen met collega bewindspersonen van VWS, SZW en OCW de kabinetsaanpak ‘Mentale gezondheid: van ons allemaal’. De Nederlandse ggz is enthousiast dat het kabinet vanuit meerdere departementen de mentale gezondheid van Nederlanders wil gaan versterken. Machteld Ploeg, bestuurslid van branchevereniging de Nederlandse ggz en bestuurder van GGz Eindhoven: “Mentale gezondheid versterken verbetert niet alleen de kwaliteit van leven van mensen, maar het helpt ook de zorgvraag te verminderen voor zowel psychische als lichamelijke klachten. Ook laat het mensen langer en beter participeren in de samenleving. Dit helpt de druk op schaarse en kostbare zorg te verlichten. Fijn dat dit onderwerp nu prominent op de agenda staat.”
“De coronapandemie heeft laten zien wat het belang is van mentale gezondheid. Met de expertise in onze sector dragen we hier vanzelfsprekend graag aan bij. Zoals de naam die voor deze aanpak is gekozen het al aangeeft: iedereen heeft daarin een rol te vervullen. Het is namelijk een collectieve opgave om mentale veerkracht te bevorderen. Dat begint al vroeg in de kinderleeftijd. Het sluit heel mooi aan bij de oproep van de Nederlandse ggz tijdens de formatie om met een integraal plan voor het herstellen van mentale gezondheid en mentale weerbaarheid te komen.”
Domeinoverstijgend werken is belangrijke randvoorwaarde
Het integraal werken, dus domein overstijgende samenwerking en bekostiging, is een belangrijke randvoorwaarde om deze plannen te laten slagen. Ploeg: “Daar is nog weinig aandacht voor in de brief die naar de Tweede Kamer is gestuurd. We gaan ervan uit dat in het integraal zorgakkoord hierover afspraken worden gemaakt, die ook uitstrekken naar het realiseren van de doelen die in de aanpak mentale gezondheid zijn genoemd. Wij pleiten er al langer voor om gemeenten en zorgverzekeraars samen verantwoordelijk te maken voor grootschalige inzet op preventie, vroege signalering, leefstijlondersteuning en versterken van mentale gezondheidsvaardigheden. Door hun middelen samen te voegen kunnen zij gericht en substantieel investeren, en daadwerkelijk het verschil maken. Dan groeien klachten veel minder vaak uit tot langdurige problemen. Daardoor vergroten we het persoonlijk welbevinden en verlagen we de instroom in de ggz.” Het is dus essentieel daarvoor financiering beschikbaar te stellen.
Houd samenhang met nieuwe preventieakkoord en Integraal zorgakkoord
Ploeg kijkt dan ook uit naar het vervolg om als brancheorganisatie deze nieuwe aanpak van het kabinet mee vorm te gaan geven. “Onze expertise is hierin onmisbaar en we zijn dan ook heel benieuwd hoe het kabinet deze plannen wil gaan realiseren. Daarnaast zijn we nieuwsgierig hoe het kabinet deze nieuwe aanpak gaat financieren en hoe het de relatie ziet tot het nieuwe preventieakkoord, de Hervormingsagenda Jeugd en het Integrale Zorgakkoord waarover momenteel onderhandeld wordt. In de plannen wordt daar namelijk niet over gesproken. Als het kabinet deze aanpak apart positioneert gaat de samenhang tussen leefstijl, mentale en fysieke gezondheid verloren en dat maakt de kans van slagen een stuk kleiner. Dat moeten we echt voorkomen, want daarvoor is dit onderwerp té belangrijk.”
“De coronapandemie heeft laten zien wat het belang is van mentale gezondheid. Met de expertise in onze sector dragen we hier vanzelfsprekend graag aan bij. Zoals de naam die voor deze aanpak is gekozen het al aangeeft: iedereen heeft daarin een rol te vervullen. Het is namelijk een collectieve opgave om mentale veerkracht te bevorderen. Dat begint al vroeg in de kinderleeftijd. Het sluit heel mooi aan bij de oproep van de Nederlandse ggz tijdens de formatie om met een integraal plan voor het herstellen van mentale gezondheid en mentale weerbaarheid te komen.”
Domeinoverstijgend werken is belangrijke randvoorwaarde
Het integraal werken, dus domein overstijgende samenwerking en bekostiging, is een belangrijke randvoorwaarde om deze plannen te laten slagen. Ploeg: “Daar is nog weinig aandacht voor in de brief die naar de Tweede Kamer is gestuurd. We gaan ervan uit dat in het integraal zorgakkoord hierover afspraken worden gemaakt, die ook uitstrekken naar het realiseren van de doelen die in de aanpak mentale gezondheid zijn genoemd. Wij pleiten er al langer voor om gemeenten en zorgverzekeraars samen verantwoordelijk te maken voor grootschalige inzet op preventie, vroege signalering, leefstijlondersteuning en versterken van mentale gezondheidsvaardigheden. Door hun middelen samen te voegen kunnen zij gericht en substantieel investeren, en daadwerkelijk het verschil maken. Dan groeien klachten veel minder vaak uit tot langdurige problemen. Daardoor vergroten we het persoonlijk welbevinden en verlagen we de instroom in de ggz.” Het is dus essentieel daarvoor financiering beschikbaar te stellen.
Houd samenhang met nieuwe preventieakkoord en Integraal zorgakkoord
Ploeg kijkt dan ook uit naar het vervolg om als brancheorganisatie deze nieuwe aanpak van het kabinet mee vorm te gaan geven. “Onze expertise is hierin onmisbaar en we zijn dan ook heel benieuwd hoe het kabinet deze plannen wil gaan realiseren. Daarnaast zijn we nieuwsgierig hoe het kabinet deze nieuwe aanpak gaat financieren en hoe het de relatie ziet tot het nieuwe preventieakkoord, de Hervormingsagenda Jeugd en het Integrale Zorgakkoord waarover momenteel onderhandeld wordt. In de plannen wordt daar namelijk niet over gesproken. Als het kabinet deze aanpak apart positioneert gaat de samenhang tussen leefstijl, mentale en fysieke gezondheid verloren en dat maakt de kans van slagen een stuk kleiner. Dat moeten we echt voorkomen, want daarvoor is dit onderwerp té belangrijk.”